SmArt Nature

Nazwa szkoły:
Przedszkole z Oddziałami Specjalnymi i Oddziałami Integracyjnymi nr 48 w Zabrzu

Koordynatorka:
Natalia Szczygieł

Szkoły partnerskie:
CRA Alto Cidacos, Arnedillo, Hiszpania
ICS 10 di Bologna, Bologna, Włochy

Obszary tematyczne:
wychowanie przedszkolne, edukacja specjalna, języki obce

Języki:
angielski

Strona projektu:
https://twinspace.etwinning.net/82037/

Nagrody i wyróżnienia:
Krajowa i Europejska Odznaka Jakości
Laureat konkursu Nasz projekt eTwinning 2020

Inspiracją do działań projektu „SmArt Nature” były elementy natury najbliższego środowiska  przyrodniczego i elementy kultury, doświadczanej poprzez wybrane w toku projektu dzieła krajowych artystów-malarzy. Duży nacisk został położony na inicjatywę dziecka i jego swobodę twórczą, widoczną już na etapie wyboru artysty i jego wytworu, poprzez próby wielokanałowej interpretacji dzieła, aż do samodzielnego/zespołowego tworzenia projektowej pracy malarskiej.

Uczniowie analizowali trzy prace malarskie Joan’a Miró (ESP), Giorgio de Chirico (IT) oraz Grzegorza Chudego (PL), wyodrębniając interesujące je elementy –  kształty, kolory, postaci czy znak rozpoznawczy artysty. Eksplorowane prace przekładały na język natury, odtwarzając poznane elementy obrazu za pomocą naturalnych materiałów – gałęzi, ptasich piór, żołędzi i innych darów natury, które udało im się zebrać w czasie projektowych spacerów.

Działania:

• rysowanie portretów przez dzieci i modyfikacja ich w postaci naturalnej korzystając z materiałów zebranych podczas spacerów na zewnątrz przedszkola (wprowadzenie do projektu);
• wybór artysty i obrazu reprezentującego grupę partnerską (poszukiwania, dyskusje, głosowanie) i jego prezentacja pozostałym partnerom;
• percepcja obrazu i analiza jego zawartości, wykorzystanie wyobraźni do próby odpowiedzi na pytanie „O czym mówią obrazy?” –zebranie pomysłów dzieci w formie komiksu;
• podążanie za zainteresowaniami dzieci: inspiracje sztuką z wykorzystaniem zasobów Internetu i wirtualnych galerii;
• tworzenia własnych wersji obrazów projektowych;
• modyfikacje artystyczno-przyrodnicze: kreowanie naturalnych wersji obrazów wykorzystując dostępne lokalnie materiały przyrodnicze;
• rezultat końcowy: wykreowanie wielkoformatowego obrazu łączącego elementy poznanych prac artystów, rozcięcie go na trzy części i przesłanie do partnerów wraz z elementami przyrodniczymi dostępny w najbliższym środowisku; złożenie zestawu prac w całość i wykonanie ramy z materiałów naturalnych z trzech krajów;
• swobodne aktywności zespołów projektowych (dowolność działań według możliwości i zainteresowań dzieci). W przypadku grupy polskiej były to wyprawy do lasu wraz z działaniami wielozmysłowymi na terenie przyrody, zapoznanie z sylwetką legendarnego Beboka, organizacja wydarzenia zamykającego projekt na terenie zabytkowego osiedla Nikiszowiec w Katowicach (zabawy poszukiwawcze, wizyta w galerii akwareli – atelier Grzegorza Chudego).

Przechodząc z roli odbiorcy do roli kreatora, dzieci korzystały z poznanych technik i materiałów plastycznych tworząc własne portrety (które także przekładały na język natury) oraz swoje wersje poznanych obrazów.

Technologie odegrały w projekcie rolę raczej drugoplanową. Ich wykorzystanie nie stanowiło celu samego w sobie, gdyż priorytety przesunięto w kierunku budowania relacji i zachwytu światem realnym. Niemniej jednak w toku projektu dzieci stykały się zarówno ze sprzętem wspomagającym aktywności (korzystały z tablicy interaktywnej, tabletu i aparatu cyfrowego) oraz z aplikacjami umożliwiającymi zestawienie i publikację rezultatów pracy (e-książka w storyjumper, nagranie na padlecie, memory z portretami w matchthememory). Przy wsparciu nauczyciela dzieci przeglądały zasoby światowych galerii sztuki (Europeana – europeana.eu; Google Arts&Culture – artsandculture.google.com) oraz poszukiwały informacji (np. na temat zupełnie nieznanych dzieciom greckich muz).

Stawiając na pierwszym miejscu osobę dziecka i sprzyjanie jego decyzyjności sprawiło, że osiągnęliśmy wyjątkowy poziom inicjatywy i samodzielności poznawczej dzieci. Towarzyszenie im w odkryciach sztuki, próbach jej interpretacji i swobodzie tworzenia było także dla nauczycieli wspaniałym doświadczeniem, udowadniającym efektywność oddziaływań dydaktycznych mimo zminimalizowania własnej, często dominującej postawy.

Pozytywne doświadczenia bezpośredniego kontaktu z przyrodą i czerpanie radości z przebywania na łonie natury, daje w naszej ocenie bezcenne korzyści zdrowotne i emocjonalne, niwelujące ryzyko zespołu deficytu natury (nature-deficit disorder) a ponadto sprzyja chęci (czy wręcz potrzebie) utrzymania tego kontaktu w przyszłości – w wieku nastoletnim i dorosłym.

Uważam, że doświadczenie bliskości z naturą oraz inspirujące wyzwania zaczerpnięte z kontaktu ze sztuką, są dzieci bezcenne. W sytuacji, gdy nad światem (także szkolnym) wydają się dominować pogoń za wynikami, sukcesami, bezrefleksyjnie stosowaną technologią, trudne do ogarnięcia globalizacja i konsumpcjonizm, niezwykle przydatna ale i bezcenna może okazać się radość z tworzenia, zacieśnianie więzi kulturowych, dające im poczucie, że są na tym świecie u siebie, są jego częścią.

Koordynatorka